Traktujemy pieniądze jako coś oczywistego. Ot, ludzie kolektywnie uznali je za środek wymiany, swoisty miernik wartości. Przy czym, mówimy tu o pieniądzach w tradycyjnym tego słowa znaczeniu. W przypadku kryptowalut sprawa ma się zgoła inaczej. 

Dla ludzi obeznanych z rynkiem walut cyfrowych albo przynajmniej próbujących go zrozumieć nie jest trudne dojść do powodów stojących za tym, dlaczego, chociażby bitcoin wart jest tyle pieniędzy. “Osoby zewnątrz” zerkają w stronę kryptowalut i 1) są zdziwieni ich potencjałem ekonomicznym, a jednocześnie 2) tkwią w swoim przekonaniu, że te są jedynie novum, “modą finansową”, która zniknie równie szybko, co się pojawiła. A skoro traktują temat w ramach mody, to nie czują się w zobowiązaniu, aby zagłębić się w temat.

Kryptowaluty były, są i będą. Nawet jeśli w pewnym momencie zmienią one swój format, to idea za nim stojąca się nie zmieni, a jest nią przywrócenie ludziom wolności pieniężnej.

Nie popadając jednak zbytnio w idealistyczne tony: próba zrozumienia tak zdaje się prozaicznej rzeczy, jak pieniądze nigdy nie jest stratą czasu. Więcej, lepsze ich poznanie może stać się przyczynkiem do uzmysłowienia sobie meandrów działania dzisiejszej gospodarki. Przestajemy jedynie mechanicznie je wykorzystywać, a zaczynamy się nad nimi zastanawiać. Tylko tak mamy możliwość znalezienia sposobu na ich pomnożenie.

Analogicznie wygląda to w przypadku krypto. Nikt nie zarobi na rynku kryptowalut, jeśli nie podejmie wysiłku w celu jego zrozumienia. Te rzeczy oczywiście się łączą, ponieważ ekonomia, a dokładniej teorie ekonomiczne mają wpływ na aktywa cyfrowe. W jaki sposób? Zaraz dowiecie się więcej!

Na czym polega ekonomia monetarna?

Ekonomia monetarna, zwana też monetaryzmem to szkoła ekonomiczna, której czołowymi przedstawicielami są Milton Friedman, Anna Schwartz, Karl Brunner, Allan Meltzer, David Laidler, Michael Parkin oraz Alan Walters. Monetarzyści wypracowali autorskie podejście do polityki makroekonomicznej, w kontraście do nadmiernego polegania na polityce fiskalnej.

Głównym zainteresowaniem monetarystów jest badanie wpływu polityki pieniężnej na dochód narodowy, podkreślając zarówno neutralność pieniądza w długim okresie, jak i jego brak neutralności w krótkim okresie, a także różnicę pomiędzy stopami procentowymi nominalnymi i realnymi. Szkoła ta charakteryzuje się głębokim przekonaniem w potęgę samoistnie regulujących się mechanizmów rynkowych.

Według monetarystów głównym celem polityki pieniężnej powinna być kontrola podaży pieniądza. Oznacza to odejście od stałych kursów walutowych, które są niewystarczające do kontroli podaży pieniądza w warunkach gospodarki otwartej. W takich warunkach można jedynie regulować rozmiary kredytów, ale nie podaż pieniądza. Monetarzyści uważają, że rząd może kontrolować nominalną stopę procentową, a realna stopa jest zależna od oczekiwanej stopy inflacji.

Różnica między walutami cyfrowymi a fiducjarnymi

Zacznijmy od tego, że trzema głównymi funkcjami waluty fiducjarnej jest bycie środkiem wymiany, magazynem wartości i jednostką rozliczeniową. Na pierwszy rzut oka fiat i krypto nie różnią się od siebie niczym, bowiem niezależnie od wybranej waluty jesteśmy w stanie za jej pomocą nabyć coś o określonej wartości.

Diabeł tkwi jednak w szczegółach, a konkretniej – w decentralizacji. Pieniądz tradycyjny jest regulowany i kontrolowany przez instytucje finansowe. Kryptowaluta działa w zdecentralizowanym środowisku, pozbawionym centralnego punktu władzy.

Wiele osób popełnia błąd, skupiając się na technologii blockchain jedynie jako na rozwiązaniu informatycznym lub kryptograficznym. Odpowiedzi na kluczowe wyzwania nowej technologii wymagają myślenia z perspektywy ekonomii. W żadnym razie nie można bagatelizować nauki ekonomicznej, licząc na to, że pryncypia stojące za walutami cyfrowymi nie będą korzystać z jej dobrodziejstw.

Nie znamy odpowiedzi na pytanie, kiedy kryptowaluty staną się powszechnie akceptowanym uniwersalnym narzędziem do płatności. Biorąc pod uwagę, że znaczące zmiany potrzebują czasu, próżno jest liczyć na natychmiastowe zmiany w tym zakresie. Dużo mówi się o tym, że “kryptowaluty zniszczą system”, a tak naprawdę aktywa cyfrowe są od tego systemu uzależnione. Lepiej myśleć w tym kontekście o powolnej ewolucji, nie zaś nagłej rewolucji.

Czym jest efekt sieciowy?

Efekt sieciowy jest kluczowym zjawiskiem ekonomicznym, gdzie produkt lub usługa zyskują na wartości w miarę wzrostu liczby użytkowników. Każdy nowy użytkownik, wchodząc do sieci, dodaje wartość produktowi, co z kolei przyciąga kolejne osoby (inwestorów, chciałoby się rzec), powodując dalszy wzrost wartości. Proces ten ma charakter wykładniczy, ponieważ rośnie w miarę akumulowania coraz większej liczby ludzi.

To właśnie kryptowaluty są jednym z najbardziej znanych przykładów efektu sieciowego. Na początku, kiedy tylko niewielka liczba osób nimi dysponowała, korzyści wynikające z ich posiadania były ograniczone. Jednak w miarę wzrostu liczby inwestorów, waluta cyfrowa stała się bardziej użyteczny i wartościowy. Efekt sieciowy napędzał ekspansję technologii blockchain, prowadząc do jej powszechnego rozpowszechnienia.

Można też na to spojrzeć w inny sposób. Nabycie krypto nie jest możliwe bez uprzedniego posiadania pieniądza fiducjarnego. Im więcej go posiadamy, tym więcej kryptowalut jesteśmy w stanie nabyć.

Teoria gier w przypadku kryptowalut

Teoria gier jest działem matematyki stosowanej, który analizuje sytuacje, w których uczestniczą różni gracze i ich decyzje wzajemnie wpływają na siebie. Współzależność oznacza, że każdy gracz musi brać pod uwagę możliwe ruchy i strategie innych graczy, aby wypracować optymalną strategię dla siebie.

W teorii gier używa się różnych modeli i narzędzi matematycznych do analizy takich sytuacji. Gry mogą być konfliktowe, współpracujące lub mieszane, a cele graczy mogą być zgodne lub sprzeczne. Rozważa się różne scenariusze, jakie mogą się zdarzyć w grze, oraz wyniki, jakie mogą wyniknąć z różnych strategii.

Kryptografia i teoria gier wchodzą ze sobą w korelację w celu stworzenia mechanizmów konsensusu zapewniających integralność i bezpieczeństwo sieci.

Węzły w systemie Bitcoin, rozproszone po różnych lokalizacjach, muszą działać w oparciu o zgodę, mimo braku wzajemnego zaufania. Mechanizm konsensusu, taki jak Proof-of-Work, przyczynia się do zapewnienia uczciwości węzłów, ponieważ wymaga kosztownego i wymagającego procesu wydobywania, który jest prowadzony w konkurencyjnym środowisku. To sprawia, że działania złośliwe lub oszustwa stają się trudne i nieopłacalne, zachęcając węzły do działania uczciwie.

Koncepcja kryptoekonomii, która wynikła z wykorzystania teorii gier w świecie kryptowalut, bada zachowanie węzłów na podstawie benefitów oferowanych przez protokół. Węzły podejmują ostateczne decyzje, kierując się najbardziej prawdopodobnymi i optymalnymi wyborami, które wynikają z zastosowania kryptoekonomicznych reguł i mechanizmów w sieci blockchain.

Podsumowanie

Jak widać, teorie ekonomiczne mają zastosowanie również w świecie kryptowalut, a wiele zasad i mechanizmów rynkowych, które obserwujemy na tradycyjnych rynkach finansowych, odnajdujemy również na rynku walut cyfrowych. 

Kryptowaluty, jako zdecentralizowany ekosystem, były poddawane inwestycjom, różnym fazom rynkowym oraz spekulacjom, podobnie jak tradycyjne aktywa. Często widzimy również podobne wzorce zachowań i reakcji na zmieniające się warunki rynkowe. To pokazuje, że zasadnicze prawa ekonomii wciąż mają zastosowanie w świecie kryptowalut.

Zrozumienie podstaw finansowych i ekonomicznych może pomóc inwestorom lepiej zrozumieć działanie rynku kryptowalut oraz podejmować bardziej świadome decyzje inwestycyjne. Warto jednak podkreślić, że rynek kryptowalut jest wyjątkowy i charakteryzuje się specyficznymi cechami, które wymagają uważnego analizowania i podejmowania decyzji.

Dziękujemy za lekturę! Dla osób, które tu dotarły przygotowaliśmy kod “EKONOMIA” obniżający transakcję w kantorach o 0,25% (ważny do 7 sierpnia!).